جاب ویژن - آشنایی با حقوق و دستمزد وزارت کاری بر اساس قانون کار و تعاریف آن

پس از امنیت شغلی، دستمزد مهم‌‎ترین دغدغه‌ای است که کارگران و کارمندان بخش خصوصی با آن دست به گریبان هستند. این در حالی است که نرخ مواد غذایی و سایر اقلام هر چند ماه دستخوش تغییر می‌شود؛ اما کارمندان و کارگران مجبورند تا پایان سال منتظر افزایش حقوق خود بمانند. در این مقاله قصد داریم شما را با دستمزد و حقوق وزارت کار و با تعاریف مشخص در قانون کار، آشنا کنیم. این مقاله را تا انتها بخوانید.

نرخ افزایش دستمزد هر سال توسط دولت اعلام شده و به تصویب مجلس می‌رسد. تعیین میزان افزایش حقوق کارگری در سال بعد همیشه یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های شاغلین در روزهای پایانی سال بوده است. افزایش هزینه‌ها و تورم، فشار بسیار زیادی به قشر کارگر وارد کرده و بسیاری معتقدند که حداقل حقوق کارگری تناسبی با وضعیت معیشتی موجود ندارد و پاسخگوی هزینه‌های خانوارهای کارگری نیست.

تا چند دهه قبل، شغل کارمندی داشتن، مزیتی بود که افراد زیادی رویای آن را در سر می‌پروراندند. اما از چند سال گذشته و با افزایش فشارهای اقتصادی، حقوق کارمندی دیگر پاسخگوی بسیاری از نیازهای خانواده‌ها نیست. همین مسئله باعث شده مزد ماهیانه کارمندان و کارگران که تحت عنوان «حقوق وزارت کار» معرفی می‌شود؛ محل مناقشه بسیاری باشد.

نگرانی از تامین هزینه‌های خانواده، عدم امنیت شغلی و فشارهای روزافزون اقتصادی و روانی، مشکلات روزمره‌ای هستند که کارگران و کارمندان با آنها دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در این میان تنها کاری که از دست این افراد برمی‌آید؛ انتظار برای تصویب قانون افزایش حقوق در مجلس و شورای عالی کار است.

حقوق وزارت کار چیست و چگونه افزایش میابد؟

حتمالا شما هم هر سال از ابتدای فصل زمستان، اخبار و شایعات مربوط به حقوق و دستمزد در سال جدید را با نگرانی دنبال می‌کنید تا بتوانید برای روزهای آینده خود برنامه‌ریزی مالی بهتری داشته باشید. اما آشنایی با روند قانونی افزایش درآمد، عوامل موثر بر آن، افزایش مقرری بازنشستگان، نحوه تصمیم‌گیری در این مورد و … می‌تواند تا حدی از نگرانی‌های شما در این زمینه بکاهد. 

سند جامع حمایت از حقوق کارگر در سال  ۱۳۶۹ در دوازده فصل کلی تدوین و تصویب شد. از آن زمان این سند، مبنای تمامی تصمیم گیری‌ها راجع به حق و حقوق کارگران و شاغلین خواهد بود. بسیاری از مفاهیم مثل حداقل مزد، حق سنوات، حق بیمه، حق السعی و اصطلاحاتی مانند آن که در مورد حقوق و دستمزد می‌شنوید تعریف مشخصی در قانون کار دارد.

هر سال در لایحه بودجه، دولت مقدار افزایش حقوق کارمندان دولت را اعلام می‌کند و در صورت تصویب مجلس، اعمال خواهد شد. معمولا همین میزان افزایش برای حقوق کارگر هم در نظر گرفته می‌شود؛ اما این عدد باید در شورای عالی کار تصویب شود.

شورای عالی کار با حضور نمایندگان سه گروه کارگران، کارفرمایان و دولت تشکیل می‌شود و حق و حقوق کارگران در آنجا مورد بررسی قرار می‌گیرد. مبلغی که در این شورا به تصویب برسد؛ حداقل حقوقی است که باید حتما توسط کارفرما به کارگر پرداخت شود.

قانون کار دارای فصول زیر  است:

• تعاریف و اصول کلی
• قرارداد کار
• شرایط کار
• حفاظت فنی و بهداشت کار
• آموزش و اشتغال
• مذاکرات و پیمان‌های دسته‌جمعی کار
• خدمات رفاهی کارگران
• مراجع حل اختلاف
• شورای عالی کار
• جرایم و مجازات‌ها
• مقررات متفرقه

در فصل دوم این قانون درباره حق‌السعی یا حقوق کارگر صحبت شده است. مجموع مبلغ مزد و مزایای نقدی و غیرنقدی که به کارگر مشمول قانون کار تعلق پیدا می‌کند. مزد و حقوق، کمک عایله مندی، هزینه مسکن، خواربار و ایاب و ذهاب، پاداش افزایش تولید و نظایر آن بخشی از موارد مبلغ حق السعی کارگری هستند.

کارگر نیز به کسی گفته می‌شود که در ازار دریافت حق السعی، کاری را برای کارفرما انجام می‌دهد. کافرما به کسی گفته می‌شود که برای انجام یک کار مشخص، کارکنانی استخدام می‌کند و باید با آن‌ها قرار داد ببندد، حق‌السعی و حقوق و دستمزد آن‌ها را کامل پرداخت کند و آن‌ها را بیمه نماید.

مزایای قانونی کار کدامند؟

بیمه

هر کارفرمایی حتی در مشاغل پاره وقت، باید کارکنان خود را بیمه‌ی تأمین اجتماعی کند. بخشی از حق بیمه از حقوق کارگر، بخشی اتوسط کارفرما و بخش اصلی آن توسط دولت پرداخت می‌شود.

عیدی

مبلغ عیدی همواره از فرمول مشخصی تبعیت کرده و حداقل و حداکثر آن مشخص می‌شود. این مبلغ به میزان حقوق دریافتی شما بستگی دارد؛ به‌این صورت که به‌ازای یک سال کار در یک مجموعه، دو برابر حقوق یک ماه‌تان را دریافت خواهید کرد. به بیان دیگر می‌توان گفت میزان عیدی برابر است با ضرب مزد روزانه شما در عدد ۶۰ و در تعداد ماه‌هایی که کار کرده‌اید. حال عدد به دست آمده را بر ۱۲ تقسیم نمایید.

سنوات

سنوات یکی از مزایای اجباری است که در پایان سال کاری به کارگر یا کارمند پرداخت می‌شود. مبلغ حق سنوات به‌ازای هر یک سال برابر با یک ماه از حقوق‌تان خواهد بود. توجه داشته باشید که این مبلغ در هر صورت به شما تعلق می‌گیرد و حتی استعفا از کار در هر زمانی یا ترک کار هم مانع از دریافت سنوات نخواهد شد. البته حق سنوات با پایه سنوات متفاوت است. فرمول محاسبه سنوات به شکل زیر است:

تعداد ماه‌های کارکرد × آخرین پایه حقوق⁄ ۱۲

پایه سنوات

پایه سنوات، مبلغی است که به حقوق پایه‌تان اضافه می‌شود. اما حق سنوات در پایان سال یا هنگام فراغت از کار پرداخت می‌شود. پایه سنوات بعد از یک سال سابقه کار، به حقوق ماهیانه اضافه شده و شامل بیمه، اضافه کاری و… می‌شود. در اصل این مبلغ تفاوت شما را با افراد تازه‌کار نشان می‌دهد و پاداشی است که در ازای سابقه کارتان دریافت می‌کنید. در سال‌های گذشته تصور این بود که پایه سنوات تنها به کارمندان رسمی تعلق می‌گیرد؛ اما از سال ۹۲ اعلام شد که همه کارگران و کارمندان قراردادی و رسمی مشمول این قانون می‌شوند. حقوق شما پس از یک سال به شکل زیر محاسبه می‌شود:

حقوق پایه ماهیانه سال دوم =حقوق پایه ماهیانه سال جاری =(مبلغ سنوات × تعداد روزهای کاری ماه)

حق اولاد

با توجه به هزینه‌های بیشتر متاهلین نسبت به مجردین، قانون برای حمایت بیشتر از خانواده ها ردیفی به اسم حق اولاد را تعریف کرده است. سابق بر این، حق اولاد تنها به دو فرزند تعلق پیدا می‌کرد، اما در حال حاضر کارفرما موظف است در صورت امکان به ازای تمامی فرزندان کارگر، حق اولاد پرداخت کند. براساس قانون کار، به ازای هر فرزند، مبلغی معادل با حقوق سه روز کاری به حقوق ماهیانه کارگر اضافه می‌شود. برای پیدا کردن کار مورد نظرتان به سایت استخدامی به آدرس https://jobvision.ir/ جاب ویژن مراجعه کنید.